گنو لینوکس چیست؟
معرفی گنو لینوکس
سیستم عامل گنو لینوکس (GNU Linux) یک سیستم عامل متن باز (open source) است کرنل آن لینوکس و نرم‌افزار آن گنو است.
سیستم عامل گنو لینوکس به لینوکس در بین مردم معروف است
گنو مجموعه ی نرم‌افزاری است که از طریق اونا کاربر میتونه با سیستم عامل تعامل داشته باشه.
نرم‌افزار گنو توسط ریچارد استالمن بنیان‌گذاری شد و با ادغام این نرم‌افزار با کرنل لینوکس؛ لینوکسی که امروزه همه ازش در کامپیوتر های دسکتاپ استفاده می کنیم به وجود اومد.
کرنل لینوکس توسط Linus Torvalds در سال 1991 ساخته شد.
به کرنل لینوکس شبه یونیکس (unix-like) نیز گفته میشه این سیستم عامل مشابه سیستم عامل یونیکس است.
کرنل لینوکس قابل نصب روی طیف وسیعی از وسایل از جمله کامپیوتر های دسکتاپ، سیستم های محیط کاری، سرور ها، دستگاه های موبایل و... است.
در نسخه های جدید لینوکس علاوه بر نرم‌افزار های ترمینالی از طریق رابط کاربری گرافیکی (GUI) مانند ویندوز میتونیم از نسخه های دسکتاپ لینوکس استفاده کنیم.
نرم‌افزار آزاد
گنو لینوکس پرچمدار نرم‌افزار آزاد است؛ فلسفه ی نرم‌افزار آزاد از دل گنو توسط ریچارد استالمن ایجاد شد و تحت مجوز GPL (GNU Public License) قرار گرفت.
ریچارد استالمن اصطلاح Copyleft رو مطرح کرد که مقابل کپی رایت و به مفهوم آزادی نرم‌افزار است.
آزادی نرم‌افزار نه صرفا مربوط به استفاده ی رایگان از نرم‌افزار است بلکه طبق گفته های استالمن یک نرم‌افزار آزاد باید شروط زیر رو داشته باشه:
۱- رایگان قابل استفاده باشه.
۲- کد های نرم‌افزار رایگان قابل مشاهده و تغییر دادن باشن.
۳- نسخه ی ارایه شده از نرم‌افزار تغییر پیدا کرده مبنی بر نرم‌افزار قبلی به ازادی قابل انتشار باشه.
در گنو لینوکس از کرنل تا اکثر نرم‌افزار های ارایه شده متن باز و ازاد هستند؛ البته علاوه بر نرم‌افزار های GNU نرم‌افزار های آزاد و غیر آزاد دیگه ام میتونیم نصب و استفاده کنیم.
توزیع های لینوکس
به علت ازادی نرم‌افزار در گنو لینوکس طیف گسترده ای از نسخه های لینوکس در اینترنت وجود داره و این توزیع ها یا زیرمجموعه ی توزیع های دیگه هستند یا یک توزیع مستقل.
لینوکس دسکتاپ
از توزیع های معروف برای کامپیوتر های دسکتاپ میشه Fedora ،Debian ،Ubuntu ،Linux Mint ،Arch Linux و... نام برد.
یک ویژگی که توزیع های دسکتاپ دارن اینه که اکثر درایور های کامپیوتر های دسکتاپ توسط کرنل لینوکس قابل شناسایی است و مثل ویندوز نیاز به نصب درایور برای سخت‌افزار های کامپیوتر وجود نداره.
برای استفاده از لینوکس میتونید توزیع مورد نظر خودتونو دانلود و نصب کنید.
لینوکس موبایل
یک سیستم عامل اختصاصی توسط Ubuntu برای موبایل به اسم Ubuntu Touch ساخته شده و احتمالا سیستم عامل های دیگه ای هم بر مبنای لینوکس برای دستگاه های موبایلی وجود داشته باشه.
شاید بعضیا اندروید رو توزیع لینوکسی به حساب نیارن ولی کرنل اندروید هم لینوکسه اما اندروید گنو رو از قسمت نرم افزاری سیستم عامل حذف کرده و نرم‌افزار اختصاصی خودشو ساخته
با توجه به تجربه ی شخصی خودم عمده تفاوت توزیع های مختلف؛ تفاوت در پکیج منیجر و مخازنشونه و کار کردن با توزیع ها در بسیاری از جاها مشابه یکدیگس.
انشالله در مطالب بعدی به دستورات و نرم‌افزار های ترمینال لینوکس می پردازیم...